GS
Nguyễn Văn Hảo, nguyên Viện phó Viện Khảo cổ cho hay, hiện nay nhiều
nước Đông Nam Á cũng có trống đồng. Nhưng ở Việt Nam và Trung Quốc trống
đồng có niên đại lâu hơn cả. Việc phân định trống đồng của nước ta có
trước, hay Trung Quốc có trước vẫn là vấn đề gây tranh cãi trong giới
chuyên môn. Một số chuyên gia khảo cổ học phương Tây cho rằng, Việt Nam
là cái nôi của trống đồng, người Trung Quốc đã lấy mẫu trống đó về thêm
một số họa tiết để đúc lại. Nhưng theo quan điểm thống trị của Trung
Quốc thì trống đồng Vạn Gia Bá ở Vân Nam có đầu tiên, ra đời thứ hai là
trống Đông Sơn, thứ ba là trống Thạch Trại Sơn.
Để phản bác điều đó nhiều nhà nghiên cứu của nước ta đưa ra lập luận
khẳng định Việt Nam là cái nôi của trống đồng. TS Hảo đồng ý với ý kiến
Cụ Đào Duy Anh cho rằng, trống đồng Đông Sơn ra đời đầu tiên, sau đó
người Hán mới mang về biến cái đó thành của mình. “Không phải tôi là
người Việt mà tôi nhất trí như vậy mà nghiên cứu của tôi đã chỉ ra. Khi
nói tới trống đồng người ta thừa nhận là nhạc cụ gõ, yếu tố nào quyết
định là nhạc cụ thì đầu tiên là hình dáng, mặt trống gõ phát ra âm
thanh, thân trống là phần cộng hưởng. Thứ hai, hình dáng trống cũng
quyết định đến âm thanh. Thứ ba, chất liệu chế tạo trống. Ba yếu tố đó
không chỉ tạo thành âm sắc, âm vực của chiếc trống mà nó có ý nghĩa, nó
biểu hiện hồn phách của dân tộc có trống đó, dân tộc nào vẽ hoa văn của
dân tộc đó. Hoa văn trên trống đồng là hoa văn thể hiện văn hóa, của dân
tộc chế tạo ra hoa văn đó chứ không phải mỗi trống có hoa văn riêng”,
GS Hảo cho biết.
Trong sách viết về nguồn gốc trống đồng của người Trung Quốc họ nói
chiếc trống cổ do 6 dân tộc chế tạo, trong đó có người Lạc Việt. Số
lượng trống tìm thấy là 46 chiếc. Điều đó là bất hợp lý, không thể 6 dân
tộc lại chế tạo một loại trống.
Theo nghiên cứu của GS Hảo, chiếc trống Thạch Trại Sơn có hoa văn
giống Đông Sơn, nhưng người Điền đã khắc thêm những hoa văn của họ, đè
lên hoa văn của Đông Sơn. Trong hội nghị quốc tế tổ chức tỉnh Quế Lâm,
Trung Quốc, khi TS Hảo phát biểu và đưa ra những giải thích khiến các
nhà khoa học Trung Quốc cũng phải đồng ý. Chính một GS – Hiệu phó của
trường Học viện Dân tộc học Quảng Tây tiến hành phân tích đồng vị chì
chiếc trống ở Quý Huyện, Quảng Tây cũng khẳng định rằng, chiếc trống
đồng cổ nhất của người Đông Sơn chế tạo. Bằng cách nào đó chiếc trống
được đưa sang Trung Quốc và được thợ khắc thêm hoa văn trên trống.
Qua tìm hiểu của GS Hảo, những chiếc trống mà Trung Quốc nói là trống
cổ của họ, được tìm thấy trong ngôi mộ của viên quan từng cai trị ở
nước ta. Vì thế, ông ta mất đi, biết trống đồng quý đã bảo con cháu chôn
cất trong mộ của mình. Giống như Mã Viện sang đàn áp khởi nghĩa Hai Bà
Trưng, sau đó lấy trống đồng về đúc ngựa. Do vậy, việc Trung Quốc cũng
có những chiếc trống đồng bằng với niên đại ở nước ta là do họ đã mang
về để sử dụng.
Những chiếc trống đồng Thạch Trại Sơn của người Điền có cách nay hơn 1
nghìn năm hoa văn tả thực hơn trống Đông Sơn, độ tả thực cao, chi tiết.
Tay người đeo vòng, người mặc áo hoa kẻ sọc, có khuyên tai. Điều đó
chứng tỏ người Điền lấy trống Đông Sơn cải tạo thành thùng đựng vỏ ốc,
mặt họ phá đi đúc mặt mới làm nắp, dưới làm một cái đáy để bỏ vỏ ốc. Đối
với người Điền thì ốc là tiền, những vỏ con ốc lợn được lấy từ biển của
Ấn Độ, là những thứ rất quý. Những hoa văn gốc của trống như hình ảnh
người mặc nửa trần, đội mũ lông chim đặc trưng người Đông Sơn đã bị cạo,
khắc hình ảnh đặc trưng của người Điền.
Những lý giải của GS Hảo về trống đồng cổ của ông được Hội đồng
nghiên cứu trống đồng Trung Quốc cũng phải công nhận là đúng. Tập luận
văn nghiên cứu về trống đồng của GS Hảo hiện được Bảo tàng khu tự trị
dân tộc Choang, Quảng Tây, Trung Quốc ghi nhận và lưu giữ tại đây. Nhiều
người trong giới chuyên môn đã công nhận Việt Nam là cái nôi của trống
đồng.
(Theo Kiến Thức)
1 nhận xét:
cũng khó nhỉ
Đăng nhận xét