TS Lê Thị Kim Loan - Nguyên Trưởng khoa Bào chế - Viện dược liệu – Bộ Y tế cho biết, có thể dùng toàn bộ phần trên mặt đất của cây. Có thể dùng tươi hoặc phơi khô để sử dụng. Ngải cứu có mùi thơm, vị đắng, tính ấm đi vào 3 kinh là can, tỳ, phế. Ngải cứu có tác dụng điều hòa khí huyết, trừ thống, cầm máu, giảm đau...
Cây ngải cứu hay còn gọi là cây ngải diệp, có tên khoa học là Artemisia Vulgaris, thường có mùi thơm
nồng và vị hơi đắng hoặc rất đắng tùy theo mùa.Ngải cứucó thể dùng để chế biến các món ăn hoặc được sao khô lên làmthuốc, có thể ép lấy nước uống, ăn thay rau... Dù dùng ở bất kỳ hình thức nào thì cây ngải cứu cũng có rất nhiều tác dụng đối với sức khỏe và được coi như vị thuốc quý để chữa bệnh.
Ngải cứu là loại cây quen thuộc, có công dụng chữa nhiều bệnh và bồi bổ sức khỏe
Dưới đây là một số công dụng phổ biến và hữu hiệu của cây và lángải cứu:
Công dụng chữa bệnh
1. Làm thuốc điều kinh: Một tuần trước ngày kinh dự kiến, mỗi ngày lấy 6 - 12gr (tối đa 20gr) sắc với nước hoặc hãm với nước sôi như trà, chia làm 3 lần uống trong ngày. Có thể uống dưới dạng bột hay dạng cao đặc. Nếu kinh nguyệt không đều thì hàng tháng đến ngày đầu chu kỳ và cả những ngày đang có kinh, lấy ngải cứu khô 10gr, thêm 200 ml nước, sắc còn 100 ml, thêm chút đường để uống, chia 2 lần/ngày. Có thể uống liều gấp đôi, cũng 2 lần/ngày. Sau 1 - 2 ngày sẽ thấy hiệu quả, người đỡ mệt, máu kinh đỏ và ít hơn.
2-Giúp an thai:Những người đang mang thai, nếu thấy có hiện tượng đau bụng, ra máu, dùng 16gr lá ngải cứu, 16gr lá tía tô, sắc cùng với 600ml nước, sắc còn 100ml, chia làm 3 - 4 lần uống/ngày. Bài thuốc này có tác dụng an thai. Ngải cứu không có tác dụng kích thích tử cung nên không gây sảy thai.
3-Sơ cứu vết thương:Lấy lá ngải cứu tươi giã nát, thêm 1/3 muỗng cà phê muối đắp lên vết thương, cầm máu nhanh, giảm đau nhức,
4-Trị mụn, mẩn ngứa: Lá ngải cứu tươi giã nát, đắp lên mặt, để khoảng 20 phút, rồi rửa lại mặt, làm liên tục như vậy sẽ có làn da trắng sáng hồng. Với trẻ em thường hay bị rôm sảy thì lấy lá ngải cứu xay nát rồi lọc lấy nước cho trẻ tắm.
5. Đau thần kinh tọa, nhức buốt khớp xương, đau đầu hoa mắt: Lấy 300gr ngải cứu rửa sạch, giã nát, thêm 2 muỗng mật ong, vắt lấy nước uống trưa, chiều. Uống liên tục trong 1 - 2 tuần.
6-Lưu thông máu lên não: Lấy một nắm lá ngải cứu, xắt nhỏ, đánh tan đều với 1 quả trứng gà, nêm hạt nêm vừa miệng, đổ vào chảo chiên chín rồi ăn.
7.Suy nhược cơ thể, kém ăn:Lấy 250gr ngải cứu, 2 quả lê, 20gr câu kỷ tử, 10gr đinh quy, 1 con gà ri (gà ác) 150gr, hầm trong 0,5 lít nước (thêm gia vị, bột nêm) còn 250ml. Chia làm 5 phần, ăn cả ngày. Liên tục 1 - 2 tuần.
8. Cảm cúm, ho, đau cổ họng, đau đầu, đau dây thần kinh:Lấy 300gr ngải cứu, 100gr lá khuynh diệp, 100gr lá bưởi (hoặc quýt, chanh) nấu trong 2 lít nước. Sôi 20 phút nhấc xuống, xông 15 phút. Hoặc cũng có thể nấu lá thuốc cứu với 100gr lá tía tô, 100gr tần dầy lá, 50gr lá sả trong 1 lít nước còn 0,5 lít. Uống mỗi lúc khát, liên tục trong 3 - 5 ngày.
Món ăn trị bệnh từ ngải cứu
1. Canh ngải cứu nấu thịt nạc: Đây được xem là bài thuốc quý chữa các bệnh của phụ nữ(kinh nguyệt không đều, khí hư, đau bụng do lạnh...). Thịt nạc heo băm nhỏ, ướp hạt nêm, xào qua, nêm nước, đun sôi cho rau ngải cứu. Canh sôi đều, nêm hạt nêm vừa miệng, ăn nóng.
2-Trứng gà tráng ngải cứu:Giúp lưu thông máu lên não trị bệnh đau đầu. Lấy một nắm lá ngải cứu, xắt nhỏ, đánh tan đều với trứng gà, nêm hạt nêm vừa miệng, đổ vào chảo chiên chín.
3. Gà tần ngải cứu: Bồi bổ sức khỏe, hoạt huyết, xương cốt dẻo dai: 1 con gà đen khoảng 500gr, 3 trái táo đỏ, ý dĩ, kỷ từ, 3 lát sâm ta, ngải cứu, hạt sen, tam thất, hạt nêm. Gà làm sạch, mổ moi, nhồi tất cả các nguyên liệu vào trong gà, cho gà vào nồi, đổ săm sắp nước, nêm hạt nêm vừa miệng, tần cho đến khi gà mềm nhừ.
Lưu ý khi sử dụng ngải cứu chữa bệnh:
Ngải cứu được coi là tốt cho sức khỏe nhưng nếu dùng quá nhiều cũng có thể gây ra ngộ độc. Độc tính của ngải cứu khi dùng quá liều là làm cho thần kinh trung ương bị hưng phấn quá mức, dẫn tới chân tay run giật, sau đó cục bộ hoặc toàn thân co giật; Sau vài lần có thể dẫn đến kinh quyết (co cứng), nói sàm, thậm chí tê liệt. Kiểm tra bằng kính hiển vi có thể phát hiện các tổn thương ở tế bào não. Sau khi khỏi bệnh, vẫn thường để lại những di chứng như hay quên, ảo giác, viêm thần kinh,…Do đó, khi sử dụng lá ngải cứu sắc uống thay trà trị bệnh, chỉ nên sử dụng khoảng 3 - 5gr khô (9 - 15gr tươi) theo từng đợt, khỏi bệnh thì nghỉ;Đối với những chị em cần dùng món “trứng gà ngải cứu” để tẩm bổ hoặc để an thai,… chỉ nên dùng 3 - 5 ngọn nhỏ (9 - 15gr tươi), tránh dùng quá liều. Với người bình thường, không có bệnh, không nên sử dụng nước sắc ngải cứu, như một thứ nước uống thường xuyên, giống như nước.
Nguồn: Bảo Nhi H+
