ST
Bài thuốc tác dụng đúp
Lương y Vân trình bày bệnh nhân bị viêm 
dạ dày,  viêm đại tràng mãn tính thường có những triệu chứng như: Hay ựa
 chua, tức bụng,  ăn không tiêu, đi đại tiện ra phân lỏng.  Kèm theo đó,
 thể trạng người bệnh  thường gầy yếu, da dẻ xanh xao.
| Viêm đại tràng mãn tính là bệnh thường 
   gặp, gây tổn thương niêm mạc đại tràng, khu trú một vùng hoặc lan tỏa
    khắp đại tràng. Bệnh dễ tái phát, dai dẳng và khó điều trị khỏi hoàn
    hoàn. Nếu không điều trị tốt, người bệnh sẽ gầy yếu, ăn kém, có thể 
dẫn    tới suy kiệt và tử vong. Viêm dạ dày mãn tính là một biến chứng của viêm mạc dạ dày do bị kích thích gây tổn thương hoặc bị tổn thương do cọ xát, ăn uống không điều độ, tinh thần không ổn định gây nên.  | 
Theo 
kiến  thức đông y, nếu không được phát hiện và chữa trị sớm, bệnh nhân 
viêm dạ dày,  đại tràng có thể bị biến chứng sang nhiều bệnh khác, nặng 
có thể dẫn đến ung thư:  “Thông thường người bị viêm dạ dày thường kéo 
theo đau đại tràng, nếu chỉ chữa  trị cho dạ dày hoặc đại tràng thôi thì
 bộ phận còn lại vẫn bị đau. Bởi vậy tôi  giới thiệu bài thuốc này để 
mọi người có thể áp dụng chữa một lúc hai bệnh”, ông  Vân nói.
Giới thiệu cụ thể về bài thuốc nam gia 
truyền  đang sở hữu, lương y Vân cho hay bài thuốc gồm bốn vị chính là: Thương truật (dạng  củ, 20g), trần bì (tức vỏ quýt, 10g), hậu phát (một 
loại vỏ cây thuốc, 15g) và  cam thảo (10g). Trong trường hợp người bệnh 
có triệu chứng đi đại tiện ra phân  lỏng, cần bổ sung thêm hai vị thuốc 
khác nữa là sa nhân và mộc hương, mỗi vị  10g.
Ông Vân chỉ dẫn thêm cách thức bào chế 
thuốc như  sau: “Ngoại trừ mộc hương, đem tất cả các vị thuốc phơi khô, 
sao vàng hạ thổ.  Riêng cam thảo cần sao kĩ đến khi cháy sém các cạnh 
xung quanh là được. Để thuốc  phát huy công dụng hơn, có thể tẩm thêm 
nước gừng tươi vào vị thuốc hậu phát  trong lúc sao thuốc”.
Về cách dùng, theo ông Vân, có thể sử 
dụng bài  thuốc theo hai cách: Sắc lấy nước uống; hoặc tán bột sau đó 
hoà với nước để uống.  “Mỗi thang thuốc đem sắc nước hai lần, lần đầu 
3,5 chén nước lấy 2/3 chén thuốc,  lần sau 2,5 chén nước lấy 1/3 chén 
thuốc. Tiếp tục trộn đều nước thuốc thu được,  chia uống thành 3 
lần/ngày trước mỗi bữa ăn. Nếu thuốc dạng bột thì đem hoà với  nước chia
 uống tương tự. Thông thường thuốc phải uống khi bụng no, tuy nhiên đối 
 với bệnh viêm dạ dày, viêm đại tràng, uống thuốc lúc đói sẽ cho công 
dụng tốt  hơn”, ông Vân căn dặn kĩ lưỡng.
Ngoài ra tuỳ theo mức độ nặng nhẹ của 
bệnh, thể  trạng sức khoẻ bệnh nhân mà có thể tăng hoặc giảm hàm lượng 
các vị thuốc nhất  định. Tất nhiên vị lương y không quên lưu ý người 
bệnh cần kiêng tránh thức ăn  cứng, dai, các loại mắm, thực phẩm cay, 
nóng trong quá trình trị liệu.
Giải thích công dụng của bài thuốc, ông 
Vân cho  biết các vị thuốc sẽ giúp tái tạo men, trám lấp những vị trí 
hỏng men ở dạ dày,  đại tràng gây viêm đau. Ngoài ra nếu bệnh nhân bị 
đau dạ dày, đại tràng kèm theo  những bệnh khác, vẫn có thể bổ sung thêm
 vị thuốc để kết hợp điều trị tuỳ theo  từng bệnh lý. “Thông thường chỉ 
cần kiên trì uống thuốc trong vòng nửa tháng,  bệnh sẽ thuyên giảm rõ 
rệt. Những người bị viêm ở vị trí đáy bao giờ cũng nhanh  khỏi hơn so 
với bị viêm ở thành dạ dày hoặc thành đại tràng”, ông Vân nói thêm.
“Bảo bối” gia truyền
Theo lời thầy thuốc Vân, bài thuốc nêu 
trên được  ông nội của ông, vốn là một thầy lang ghi chép, truyền lại. 
Sau khi ông nội qua  đời, bài thuốc quý dần chìm vào quên lãng. Mãi đến 
đời mình, ông Vân mới tìm tòi,  mò mẫm thu thập các tài liệu cổ để bào 
chế lại bài thuốc gia truyền xưa kia. Ông  kể: “Từ nhỏ tôi đã thường 
giúp ông nội sao chế thuốc nên yêu nghề và quyết tâm  sau này sẽ nối 
nghiệp tổ tiên. Sau thời gian thống nhất đất nước, tôi chính thức  hành 
nghề bốc thuốc cho đến tận bây giờ, tính sơ sơ đã gần 40 năm làm nghề”.
Nói thêm về bài thuốc gia truyền, lương y
 Vân  cho hay trước đây do thiếu thốn, các thầy lang thường sử dụng hạt 
cau khô hoặc  lá măng cụt để thay thế cho vị thuốc thường truật. Sau 
nhiều năm tìm tòi, nghiên  cứu ông Vân đã hoàn chỉnh bài thuốc như bây 
giờ. Ưu điểm lớn nhất của bài thuốc  như lời ông Vân nói là cực kì dễ 
kiếm, dễ bào chế nhưng mang lại hiệu quả cao  trong chữa trị bệnh đau dạ
 dày, đại tràng.
Mặt khác bài thuốc gồm toàn những vị 
thuốc nam  nên người bệnh không phải lo lắng chuyện xảy ra tác dụng phụ,
 ngay cả người  không bệnh tật gì vẫn thi thoảng có thể sắc thuốc uống 
nhằm phòng bệnh. Bất ngờ  hơn khi ông Vân nhẩm tính luôn giá mỗi thang 
thuốc nêu trên chỉ trên dưới 20  ngàn đồng, tùy vào giá cả của mỗi vùng 
miền.
Dẫu đã cao tuổi nhưng ông Vân vẫn nhiệt 
tình,  xông xáo tham gia những hoạt động từ thiện như về vùng sâu vùng 
xa khám chữa  bệnh giúp người nghèo, quyên góp thuốc giúp đỡ những hoàn 
cảnh khó khăn mang  bệnh tật. Ở làng Trúc Lâm, ông Vân còn được “vinh 
danh” là vị lương y duy nhất  của làng.
“Thầy Vân tốt bụng lắm, ai đau gì ông 
đều khám  chữa nhiệt tình, ai khó khăn ông đã miễn phí tiền công, còn 
cho thêm thuốc”, một  dân làng nhận xét. Điều đáng nể nữa, chưa bao giờ 
ông lão này tính toán đến  chuyện bán buôn, kinh doanh thuốc thang. Điều
 ông bận lòng giờ đây là liệu mình  còn sống được bao lâu để đem nghề 
giúp người, giúp đời?.
| Theo Khoa học & Đời sống,
 người    bị viêm dạ dày mãn tính, ngoài việc sử dụng thuốc, còn nên: 1.
 Không sử    dụng các chất kích thích như rượu, thuốc lá, cà phê đặc 
hoặc trà đặc;
2. Ăn những đồ dễ tiêu hóa. Kỵ ăn chua, ăn nguội,    quá nóng, quá cay và đồ khô rắn, tránh để đói hoặc no quá; 3. Khi ăn phải nhai chậm, nhai kỹ. Nên ăn nhiều bữa và số lượng thức ăn trong mỗi bữa có thể ít đi, đúng giờ; 4. Viêm dạ dày dạng co bóp, vị toan tiết ra giảm, nên người bệnh có thể ăn thêm hoa quả chua, sữa chua, canh thịt để tăng thêm dịch vị; 5. Nếu vị toan tăng nhiều (bệnh nhân bị ợ chua, nôn nao, cảm thấy nóng ruột, ăn nhiều nhưng dễ đói) có thể ăn thêm rau xanh nhiều xơ, bánh bích quy…; 6. Kiêng ăn các thực phẩm ướp hoặc xào rán, ít ăn các thực phẩm mặn và các loại bánh quá ngọt; 7. Hạn chế dùng một số thuốc có corticoit, thuốc giảm đau…; 8. Tích cực tham gia rèn luyện thân thể, đặc biệt là khí công.  |