10 thg 7, 2015

Giá cả và giá trị

Albert Einstein và J.K. Rowling cả 2 cùng sống bằng nghề viết. Công cụ của họ là bút chì và giấy.
Einstein là nhà khoa học vĩ đại nhất mọi thời đại, Time chọn ông là The man of the Century. Ông đặt nền móng cho Vật lý hiện đại, thay đổi quan niệm của loài người về không gian, thời gian và vật chất. Từ cái iPhone bạn đang cầm đến bom nguyên tử đều được làm trên cơ sở các lí thuyết của ô.
Khi công bố 4 công trinh căn bản nhất vào năm 1905 ông đang là nhân viên quèn ở phòng bản quyền Thụy sỹ. Khi sang Mỹ định cư với tư cách là nhà khoa học số 1 thế giới, ông có mức lương 25 usd/ngày. Cả đời ông kiếm được không quá 1 triệu usd từ tiền thưởng của giải Nobel Vật lý năm 1921 và tiền giảng dạy tại trường ĐH. Với đóng góp của mình cho KH, Einstein xứng đáng nhận 4 giải Nobel.
Sau này những người thừa kế của ông nhận được khoản tiền khá lớn do Disney và Nestle trả do sử dụng tên ông trên các SP Baby Einstein, hoàn toàn ko liên quan đến các công trình khoa học mà chỉ vì tất cả các ông bố bà mẹ đều muốn con mình sẽ thông minh như ông.
Dù sao ông cũng đủ tiền nuôi gia đình và sống bình thường như 1 ng Mỹ trung lưu. Sự kính trọng mà nhân loại dành cho ô như một con người và như một nhà khoa học là tuyệt đối.
Rowling là nữ nhà văn Anh, ng đã viết bộ truyện Harry Porter nổi tiếng. Bà kiếm được hơn 1 tỷ usd từ tác phẩm này và các SP liên quan ( phim, hàng hóa mang nhãn hiệu HP...). Thương hiệu HP hiện được đánh giá 15 tỷ usd, bà còn tiếp tục kiếm được tiền từ bản quyền HP dài dài.
Tôi rất kính trọng Rowling và ko hề muốn hạ thấp giá trị các tác phẩm của bà nhưng rõ ràng GIÁ TRỊ các nghiên cứu của Einstein đối với nhân loại cao hơn nhiều lần so với các tác phẩm của Rowling. Vậy tại sao nhân loại trả GIÁ cho các ngiên cứu của Einstein chưa đến 1 phần ngàn so với GIÁ trả cho các tác phẩm của Rowling? Có sự khác biệt rất lớn giữa GIÁ CẢ và GIÁ TRỊ ở đây. Tại luật bản quyền chăng?
Ko phải. Einstein và Rowling đều được luật sở hữu trí tuệ bảo vệ như nhau. Luật bảo vệ Einstein còn tót hơn đối với Rowling. Chưa có ai bị kiện vì vi phạm tác quyền của Einstein.
Với Rowling thì khác. Nhiều người kiếm tiền bằng cách in lậu sách, đĩa phim HP. Nếu ko bị ăn cắp tác quyền thì R kiếm được hơn 1 tỷ usd nhiều.
Tương tự như vậy ca sĩ Mĩ Tâm chỉ cần hát 1 đêm cũng kiếm được số tiền ngang với giải thưởng Fields của GS NBC.
Đấy là bản chất của thị trường. Giá cả chẳng liên quan gì đến giá trị. Giá do người mua và người bán quyết định độc lập với giá trị.
Điểm sai căn bản của học thuyết kinh tế Marx khi cho rằng giá PHẢI xoay quanh giá trị.
RIP Cụ.

By Minh Triết

Không có nhận xét nào: